Źródło: inTARnet.pl

   Rusza tabor...    -   22/7/2008

Przypominamy, że 24 lipca około godz. 11:00 spod Muzeum Etnograficznego przy ul. Krakowskiej po raz dziewiąty wyjedzie z Tarnowa do Szczurowej Tabor Pamięci Romów. Tuż przed wyjazdem Taboru z Tarnowa, w Muzeum zostanie otwarta wystawa „Dzieci Wiatru”, przywieziona z Muzeum Kultury Romów w Martinie na Słowacji. Z kolei młode pokolenie wykształconych Romów (Małgorzata Mirga-Tras, Bogumiła Delimata, Krzysztof Gil) zaprezentuje wystawę swej twórczości plastycznej, kiedyś w tradycji romskiej bardzo rzadkiej. Aby jednak było po „romsku” wernisaż tej niezwykłej wystawy odbędzie się w taborowym obozowisku, w Bielczy (wieczorem pierwszego dnia.

Ogloszenie

Dlaczego tabor akurat tą trasą podąża każdego lata? W Tarnowie przy ul. Krakowskiej 10 znajduje się najstarsza w Europie stała ekspozycja muzealna o historii i kulturze Romów. Etnograf – cyganolog, Adam Bartosz zaczął ją tworzyć, gdy świadomość narodowa Romów rozsianych po świecie zaczęła dopiero kiełkować. Udało mu się uratować nie tylko kilka oryginalnych wozów taborowych, ale wiele pamiątek materialnej kultury tego wędrowniczego narodu. Szczurowa zaś jest celem taborowania z niezwykle ważnego powodu – na tamtejszym cmentarzu znajduje się zbiorowa mogiła Romów zamordowanych przez niemieckich nazistów w 1943 roku (w tym roku 65 rocznica). Pomiędzy tymi punktami rozsiane są miejsca na cmentarzach i wśród lasów, kryjące groby innych Romów, zabitych przez Niemców. Pamięć o tych miejscach przetrwała właśnie dzięki Taborowi. Ale ideą tego wędrowania od początku nie było żałobne pielgrzymowanie. „Pamięć Romów” zawarta w nazwie tej imprezy ma tu wiele znaczeń: pamięć o tych zamordowanych ale także pamięć o wolnym wędrownym życiu, które władze komunistyczne przerwały nagle w 1964 roku, pamięć o zwyczajach i kulturze romskiej, pamięć o tym, że ta społeczność była i pozostaje częścią etnicznej barwy naszego kraju.

Byli tacy, których gorszyło, że Tabor odwiedza miejsca męczeństwa Romów barwnym korowodem z muzyką i śpiewem, ale trzeba być choćby na jednej z takich wędrówek, aby zobaczyć, że Romowie inaczej czczą pamięć zmarłych. Oprócz modlitwy, jest kieliszek wódki wypity przez żyjących i jeden wylany dla zmarłego na mogiłę, jest też melodia zagrana zmarłemu.
Tabor zatrzymuje się na trasie, rozbija obozowisko i wtedy Romowie przypominają sobie jak gotować strawę na ognisku, wieczorami opowiadać romskie legendy i wspominki, jak zagrać, zaśpiewać i zatańczyć przy świetle księżyca. Coraz mniej już takich Cyganów, którzy pamiętają życie taborowe sprzed półwiecza. Dla młodych jest to egzotyka taka sama, jak dla nas, tyle samo emocji dostarczają: pierwszy nocleg pod namiotem, nocne koncerty i proste posiłki, czy podróż konnym zaprzęgiem. Kto wie, może za kilka lat zorganizowanie Taboru stanie się niemożliwe, bo coraz trudniej o konia, ongiś najwierniejszego towarzysza cygańskiej wędrówki. Na szczęście pomaga Stadnina w Klikowej, która ma jeszcze i konie, i doświadczonych woźniców. Cyganie, którzy dawniej byli niedościgłymi znawcami i handlarzami koni, dziś o nich niewiele wiedzą...

Tegoroczny IX Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów jest z kilku powodów inny od poprzednich, bogatszy w nowe oferty kulturalne. Oto młode pokolenie wykształconych Romów (Małgorzata Mirga-Tras, Bogumiła Delimata, Krzysztof Gil) zaprezentuje wystawę swej twórczości plastycznej, kiedyś w tradycji romskiej bardzo rzadkiej. Aby jednak było po „romsku” wernisaż tej niezwykłej wystawy odbędzie się w taborowym obozowisku, w Bielczy (wieczorem pierwszego dnia). Współorganizatorem wystawy jest Stowarzyszenie Oświatowe Harangos. Natomiast tuż przed wyjazdem Taboru z Tarnowa, w tamtejszym Muzeum Etnograficznym zostanie otwarta wystawa „Dzieci Wiatru”, przywieziona z Muzeum Kultury Romów w Martinie na Słowacji.
A Tabor wyrusza około południa w czwartek, 24 lipca. Dokładnego czasu raczej się nie podaje, bo wędrujący Cyganie nigdy nie spoglądali na zegarek, kiedy przyszła im ochota, lub konieczność wyruszenia, albo postoju. Tempo wędrówki nadawały konie… Pewnie za tą swobodą tęskni dziś wielu mieszczuchów, bo na całe tygodnie wcześniej rezerwują sobie miejsce w Taborze. Jak powiadają organizatorzy i wójtowie taboru – Adam Bartosz i Adam Andrasz, przyłączyć się do wędrówki może każdy, byle tylko miał środek lokomocji (miejsca na wozach taborowych już brakuje) i swój namiot.

Oto program tegorocznego Taboru Pamięci Romów:
24 lipca – wyjazd sprzed Muzeum Etnograficznego w Tarnowie, przejazd pod Pomnik Pierwszego Transportu do Auschwitz, dalej ulicami miasta i przez Niedomice, Radłów do Bielczy gdzie zostanie rozbite obozowisko.
25 lipca – wyjazd do Żabna na mogiłę pomordowanych Romów i powrót do Bielczy.
26 lipca – wyjazd do Szczurowej na uroczystości z okazji 65 rocznicy zamordowania Romów. Wieczorem powrót do Bielczy i koncert dla gości oraz mieszkańców okolicznych miejscowości.
27 lipca – Powrót Taboru do Tarnowa

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Tue, March 11, 2025 11:22:07
IP          : 3.137.41.161
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html