Źródło: inTARnet.pl

   Podwójna wystawa w Galerii Miejskiej BWA    -   24/9/2008

W Galerii BWA czeka prawdziwa gratka dla tropicieli zaszyfrowanych treści i ukrytych znaczeń. W obu salach (Galerii Małej i Głównej) można obejrzeć kilkadziesiąt prac nawiązujących do koncepcji Magicznego Kwadratu. Każda z nich, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydaje się banalna, zawiera dodatkowe przesłanie. Odwołanie do symboliki Magicznego Kwadratu posłużyło nie tylko dialogowi z jego ideą, ale też deklaracji własnej niepowtarzalności i afirmacji osobistej wyobraźni. Autorzy prac zanurzeni we własną osobowość szukają w tym idealnym tworze własnego ja.

Ogloszenie

Magiczny Kwadrat, czyli zbiór mniejszych, ponumerowanych, kwadratów, których zsumowane liczby w liniach poziomych, pionowych i po obu przekątnych zawsze dają identyczny wynik, znany jest ludziom od niemal 5000 lat. Od zarania traktowany był jako niezwykły amulet. Wierzono, że miał moc nie tylko uzdrawiania, ale i powoływania do życia martwych. Jak głosi żydowska legenda, to właśnie za jego sprawą został ożywiony Golem – olbrzym ulepiony z gliny. Magiczny Kwadrat intrygował alchemików, kabalistów, matematyków i oczywiście artystów. Najpopularniejszym kwadratem magicznym jest kompozycja, którą widać na sztychu Alberta Dürera „Melancholia”. Suma liczb w każdym poziomym rzędzie, w każdej pionowej kolumnie i po obu przekątnych wynosi w nim tyle samo, czyli 34. Dodatkową ciekawostką jest to, że dwie liczby (15 i 14) to data powstania „Melancholii” (1514 rok). Trzeba alchemicznej czułości i głębokiego wtajemniczenia, żeby móc artystycznie wypowiedzieć tajemnicę Magicznego Kwadratu. Wystawa zrealizowana przez doktorantów krakowskiej ASP z inspiracji prof. Zbigniewa Bajka dowodzi, że fascynacja „idealnym kwadratem” jest wciąż żywa.
Na wystawie oglądamy prace wykonane w różnych technikach – fotografia, rysunek, litografia, grafika, collage. Na uwagę zasługuje praca „Kwadratura koła, kolistość kwadratu” profesora Andrzeja Bednarczyka. Już sam jej tytuł sugeruje dążenie do przekraczania nieprzekraczalnych granic, do osiągnięcia niemożliwego. W czarne pola kwadratu artysta wpisał złote kręgi o średnicy odpowiadającej kolejnym liczbom z jego pól. W całej pracy nie ma elementów zbędnych i przypadkowych, wszystko jest dokładnie przemyślane i precyzyjnie wyliczone. Nawet kolor odgrywa tu znaczącą rolę. Światło oznaczone jest złotem, symbolem boskości i nieśmiertelności. Mamy więc jednoznaczny podział na światło i ciemność. Symbolika barw odgrywa duże znaczenie również w malarstwie Agnieszki Bartak-Lisikiewicz. Malarka także operuje bardzo wąską gamą kolorystyczną. Złoto i biel są dla niej symbolami światła, drogocenności i świętości. Z kolei czerń to substytut nieistnienia, niebytu, pierwotnej pramaterii, chaosu. Kwadrat to zamknięty świat, a prostokąt to jego wycinek. Dodatkowo jej „Utrata” pełna jest elementów odbicia ludzkiego ciała, takich jak gesty, dotknięcia dłoni, policzki i włosy. Interesująco do tematu Magicznego Kwadratu podeszła też Anna Kaszuba-Dębska. Znana krakowska malarka uczyniła z niego krzyżówkę rodzinną, w której umieściła zdjęcia bliskich członków rodziny począwszy od pradziadków, skończywszy na własnych dzieciach. Udało jej się „magicznie” połączyć ze sobą doświadczenia w różnych aspektach ludzkiego bytu. Łączenie to dokonuje się realnie w procesie życia, ale trudno to racjonalnie opisać (przynajmniej w pozytywistycznym rozumieniu racjonalizmu). Można to jednak wyrazić symbolicznie, tak jak dokonuje się to na przykład na gruncie jej sztuki.
Warto zaznaczyć, że projekt "Magiczny Kwadrat" okazał się być dokładnie taką samą wystawą zbiorową, jak każda inna, czyli przeważają na niej prace słabe, jest trochę niezłych i kilka pereł. Co łączy te najlepsze prace? Myślę, że każda odznacza się przynajmniej jedną z następujących cech: trafność, wdzięk, subtelność, lekkość, naturalność, puenta i wysoki współczynnik abstraktu. Natomiast słabsze propozycje to przede wszystkim te, w których na pierwszy plan wysuwa się fascynacja farbą, która ścieka, albo gęstnieje w bujne faktury. Pomijając artystyczną wtórność takich strategii, na mnie podobne celebrowanie takich czysto malarskich jakości i emocjonalnej, nieprzedstawiającej abstrakcji działa alergicznie i trąci wyższych lotów infantylizmem. Tak, czy inaczej, słabe prace stały się tylko wydmuszkami potwierdzającymi klasę i tak przecież znakomitego projektu. Szkoda tylko, że na piątkowym wernisażu zabrakło inicjatora wystawy, Zbigniewa Bajka. Niemniej jego intrygujące zarośnięte, długobrode oblicze starotestamentowego proroka czuwało z autoportretu wiszącego pomiędzy pracami podopiecznych.
AS, DC

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Wed, January 15, 2025 08:10:38
IP          : 18.189.170.65
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html