Źródło: inTARnet.pl

   Prezentujemy trzecią część długiej rozmowy ze zmarłym dyrektorem tarnowskiej sceny    -   02/12/2008

Ta rozmowa zarejestrowana została mniej więcej trzy lata temu, dla potrzeb przygotowania tekstu, który nigdy nie powstał. „Nie było czasu” tak jak dziś „nie ma czasu” dla starych ludzi. Odszukane już po śmierci Ryszarda Smożewskiego nagranie, podzielone na części, prezentujemy na naszym portalu w odcinkach – dziś część trzecia, w której zasłużony dyrektor tarnowskiej sceny opowiada m.in. o swojej bytności w Kielcach, o założonym przez siebie pierwszym w Polsce „teatrze faktu”, o tym jak trafił do Krakowa i o różnych perypetiach, które przytrafiły mu się w czasach przełomu lat 50-tych i 60-tych. Przepraszamy za nie najlepszą technicznie jakość nagrania.

Posłuchaj trzeciej części rozmowy z Ryszardem Smożewskim :

Ogloszenie

>

Przypominając sylwetkę Ryszarda Smożewskiego warto sięgnąć po źródło nieocenione, czyli książkę „Tarnów z Melpomeną pod rękę”. Jak czytamy w niej, R. Smożewskie urodził się w 1930 roku. Przez całe życie był nie tylko publicystą, współpracującym z licznymi regionalnymi czasopismami, ale też pisującym do „Szpilek”, „Dziennika Polskiego”, „Życia Literackiego”, „Teatru”, „Polityki” „Przekroju”; współpracował także z Polskim Radiem, jego pasją był również teatr. W latach 50-tych założył w Kielcach pierwszy w Polsce teatr faktu – Teatr Dziennikarza i Aktora, w którym debiutowali m.in. Jan Nowicki, piosenki podsyłała Agnieszka Osiecka, muzykę niekiedy komponował Stanisław Radwan. W kolejnych latach współpracował z wieloma teatrami w kraju – Kielce, Wrocław Koszalin, Częstochowa, Katowice, Warszawa, Kraków (kierownik literacki i reżyser w „Bagateli”). Od roku 1972 do 1988 był dyrektorem Tarnowskiego Teatru im. L. Solskiego. Dzięki niemu scena ta zaistniała na arenie ogólnopolskiej; Smożewskiemu cenzura pozwalała na więcej, po latach dowiedział się, że służył za swego rodzaju „listek figowy” dla władzy ludowej, chodziło o to, żeby pokazać „Zachodowi”, że nie krępuje się w Polsce wypowiedzi artystycznej – „niech sobie robi co chce, byle na prowincji, nie zaś w dużych ośrodkach robotniczych” – miał stwierdzić jeden z decydentów. W Tarnowie pojawili się Andrzej Grabowski, Tadeusz Kwinta, Giovanni Pampiglione i wielu innych. Pojawiły się pierwsze sukcesy na ogólnopolskich festiwalach (jeden ze spektakli wygrał z realizacją Andrzeja Wajdy). W 1977 roku Ryszard Smożewski wyreżyserował „Przepraszam, czy tu biją” M. Piwowskiego, za który otrzymał nagrodę Ministra Kultury. W spektaklu znalazły się sceny, wycięte przez cenzurę w filmie. Udało mu się także wyreżyserować „Życiorys” Kieślowskiego – sztukę tę Kieślowski daremnie obnosił po różnych teatrach, bo jej przesłaniem z grubsza rzecz biorąc było to, że Polsce jest potrzebny duży, niezależny związek zawodowy (a był to rok 1978, kiedy „Solidarność” jeszcze nie istniała). Wielkim powodzeniem cieszył się „Jest kabaret” Jana Pietrzaka, również w reżyserii R. Smożewskiego. W roku 1979 zgromadzona w tarnowskim teatrze publiczność usłyszała jedno z pierwszych wykonań pieśni „Żeby Polska była Polską”, powstałej dla potrzeb tego właśnie przedstawienia, która stanie się później nieoficjalnym hymnem „Solidarności”...
M. Poświatowski

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Wed, January 15, 2025 07:15:07
IP          : 3.12.148.140
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html