Źródło: inTARnet.pl

   Tabor pamięci zakończony    -   27/7/2009

Zakończył się tegoroczny, Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów. Przypomnijmy, że po raz pierwszy tabor wyruszył w lipcu 1996 roku; celem wędrówki była duża wieś Szczurowa, położona około 45 km na północny zachód od Tarnowa, niedaleko Wisły. Szczurowa - to miejsce na mapie cygańskiej martyrologii dość szczególne: n Mieszkało tu do 1943 r. kilkanaście rodzin cygańskich...

Ogloszenie

W Tarnowie działa od 1963 r. Społeczno-Kulturalne Stowarzyszenie Romów (do 1985 r. Cygańskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe) Jest to najstarsze, nieprzerwanie działające stowarzyszenie cygańskie w Polsce, przy którym powołano przed kilku laty Centrum Kultury Romów. Tutaj też od 1979 r. istnieje (pierwotnie przy Muzeum Okręgowym, a od 1984 r. przy Muzeum Etnograficznym) - muzealna kolekcja cyganologiczna, pierwsza i jedyna w Polsce. W 1990 r. w Muzeum Etnograficznym urządzono stałą ekspozycję poświęconą historii i kulturze Cyganów-Romów. Personalne powiązania między obiema instytucjami (Muzeum i Stowarzyszeniem) owocują bliską współpracą, a w efekcie, wspólnymi inicjatywami - kulturalnymi i naukowymi.

"Tabor Pamięci" to jeden z takich przykładów. Wyruszył po raz pierwszy w lipcu 1996 r. Celem "Taboru" była duża wieś Szczurowa, położona około 45 km na północny zachód od Tarnowa, niedaleko Wisły. Szczurowa - to miejsce na mapie cygańskiej martyrologii dość szczególne: mieszkało tu do 1943 r. kilkanaście rodzin cygańskich. Byli to Cyganie osiadli, zżyci z miejscową ludnością do tego stopnia, że trafiały się wśród nich małżeństwa mieszane. 3 lipca 1943 r. niemal cała ta społeczność została wymordowana. Policja niemiecka rozstrzelała na miejscowym cmentarzu 93 Cyganów, których lista zachowała się w dokumentach parafialnych (byli chrzczeni w szczurowskim kościele). 8 maja 1956r. z inicjatywy miejscowych ludzi (Powiatowy Zarząd ZBOWiD w Brzesku) na mogile Cyganów ustawiono pamiątkowy głaz z odpowiednim napisem, który można by uznać za pierwszy pomnik postawiony dla upamiętnienia cygańskiej Zagłady. Grób i pomnik otaczane są opieką uczniów miejscowej szkoły, a pamięć o tragedii szczurowskich Cyganów jest jednym z ważniejszych elementów lokalnej świadomości historycznej. Od lat 60. Cyganie z Tarnowa przyjeżdżali na szczurowski cmentarz, by uczcić pamięć pomordowanych, przemierzając pieszo trasę z miejsca, gdzie było osiedle cygańskie, na cmentarz. Pielgrzymki te odbywano nieregularnie.

Poza Szczurową istnieją na terenie tarnowskiego inne miejsca, gdzie znajdują się masowe groby cygańskie. Pochowani tam są jednak "obcy" Cyganie, niewiadomego pochodzenia, a ich groby, są na ogół zapomniane. Do bardziej znanych należy kilka miejscowości, które znajdują się właśnie na trasie Taboru Pamięci, należą: Żabno, z mogiłą, gdzie pochowano 49 zamordowanych Cyganów, Borzęcin Dolny- 28 zamordowanych i Bielcza - 28 ofiar.

Karawanie wozów, które wyruszają z Tarnowa, towarzyszy ogromne zainteresowanie zarówno mediów, jak i ludzi na trasie (radia lokalne mocno nagłaśniają imprezę), a barwność "Taboru" zainteresowanie to potęguje. Trasa "Taboru" jest każdorazowo tak pomyślana, by przebiegała jak najbardziej atrakcyjnymi drogami, wygodnymi dla koni, ludnymi (chodzi o najbliższy kontakt z ludnością), a noclegi wyznaczane są w miejscach jak najdogodniejszych, zważywszy możliwość zanocowania koni i towarzyszących im pracowników Państwowego Stada Ogierów w Klikowej koło Tarnowa, skąd konie i część wozów są wypożyczane. Jak stwierdza dyrektor Muzeum Okręgowego Adam Bartosz, pozostało niewiele nowych wariantów podróżowania, a przyszłe trasy Taboru przebiegać będą już wiadomymi szlakami. Ustalił się też pewien rytuał wymarszu i kolejnych postojów, który zapewne będzie się utrwalał.

Pierwszy "Tabor" składał się z 2 wozów i kilkunastu osób. W następnym - znalazło się już 5 wozów a w ostatnim - 6. W czasie jazdy do "Taboru" dołączają się samochodami znajomi i sympatycy, część Cyganów pozostawia samochody na parkingach, aby wozem przejechać kilka kilometrów i wrócić po swe pojazdy mechaniczne, na noclegach zaś dołączają kolejne rodziny, które - bywa - na dzień wracają do miasta. Bowiem najodleglejszy punkt, dokąd wędruje "Tabor" znajduje się zaledwie o około 45 km od Tarnowa.
Dla uatrakcyjnienia trasy (m.in. dla ekip TV) pierwszy "Tabor" przeprawiał się pod Tarnowem promem przez Dunajec. Mimo, iż były wtedy tylko dwa wozy, przeprawa zajęła sporo czasu, a incydent z koniem, który ześlizgnął się do rzeki sprawił, iż organizatorzy z trasy tej zrezygnowali.
Drugi "Tabor", zamierzany - podobnie jak poprzedni - na 3 dni, rozwiązano wieczorem dnia drugiego na skutek zagrożenia powodzią, i na trzeci dzień puste wozy pojechały w strugach deszczu z powrotem do Klikowej. Kolejny "Tabor", trwał 4 dni.

Zapraszamy do obejrzenia fotoreportażu z Taboru - patrz dział Fotorelacje

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sun, December 22, 2024 06:05:41
IP          : 18.226.28.97
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html