Źródło: inTARnet.pl

   Tarnowskie obchody 70 rocznicy wybuchu II wojny światowej    -   26/8/2009

”Momentalnie usłyszałem straszny huk i błysk i zauważyłem, że ściana z poza bufetu wali się na salę. Prąd powietrza zrzucił mię z mojego bagażu i częściowo mię zasłonił (...). Z pod gruzów wydostałem żonę, harcerzyka Pawlika syna posterunkowego z Tarnowa, następnie wydobyłem Danutę, a później wydobyłem zwłoki Janiny”. To fragment protokołu przesłuchania świadka Feliksa Ziaja, będącego na tarnowskim dworcu 28 sierpnia 1939 roku, w czasie gdy wybuchła tam bomba, spisany trzy dni później. Tarnów uczci to wydarzenie – dokładnie 28 sierpnia, o godz. 20:30 na Placu Dworcowym rozpocznie się interdyscyplinarne przedsięwzięcie, zatytułowane „Znicze Pamięci”. Odpowiednie uroczystości odbędą się również 1 września, m.in. pod Grobem Nieznanego Żołnierza i pod Pomnikiem Ofiar faszyzmu.

Posłuchaj fragmentów konferencji prasowej poświęconej tym wydarzeniom – mówią: dyrektor Wydziału Kultury Marcin Sobczyk, pracownik UMT Maria Zawada-Bilik, Światosław Karwat (ZPAP) i tarnowski artysta Michał Poręba :

Ogloszenie

28 sierpnia 1939r o godz. 23:18 gmachem dworca kolejowego w Tarnowie wstrząsnął potężny wybuch. W przechowalni bagażu eksplodowała bomba zegarowa – w wyniku tej eksplozji zginęło 20 osób, kolejnych 35 zostało rannych. Część dworca uległa zniszczeniu. Wybuch ten, złowrogi zwiastun zbliżającej się wojny, był dywersyjną akcją zorganizowaną przez wywiad niemiecki – jej bezpośrednim wykonawcą był Antoni Guzy, mieszkaniec Sielska.
”(...) Od wejścia na dworzec widać powybijane szyby – prawie wszystkie z wyjątkiem kilku okien od strony wschodniej. (...) Sąsiadujące z tym pomieszczeniem od strony zachodniej ubikacje, jak przechowalnia bagażów, umywalnia i wartownia Policji Państwowej mieszkania prywatne nad tą częścią budynku zupełnie zniszczone – i zawalone gruzami. (...) Od strony torów kolejowych stwierdza się kompletne zniszczenia wskutek zawalenia gruzem, poczekalni i restauracji 3 klasy (...) Ogólny wygląd miejsca wypadku wskazuje na to że ogniskiem które spowodowało wypadek mogła być poczekalnia i restauracja 3-ciej klasy, lub przechowalnia bagażów, a raczej ta ostatnia, gdzie znaleziono zaraz po wypadku spalone częściowo zwłoki ofiar. Z powodu prowadzenia przy udziale kilkudziesięciu osób akcji ratowniczej przy wydobywaniu z pod gruzów ofiar i groźby walących się ścian w ubikacjach sąsiadujących z ogniskiem katastrofy, odstąpiono od szczegółowego badania i oględzin pomieszczeń uszkodzonych i zawalonych gruzem – gdyż w obecnym stanie rzeczy jest to niemożliwe.” - tak brzmią fragmenty Protokołu oględzin miejsca wypadku spisanym 29 sierpnia 1939r. („Obecni: S.O.SL.M.Grzybek, protokolant: J. Janicki prakt. II kat.).
Terrorystyczne akcje niemieckie na ziemiach polskich tuż przed wybuchem wojny miały na celu wywołanie paniki wśród ludności cywilnej oraz dezorganizowaniem akcji mobilizacyjnej wojska. Pierwszymi ofiarami zbliżającej się wojny stały się osoby, które oczekiwały na pociąg. Jest to początek listy ofiar II wojny światowej, na której znalazło się 50 milionów istnień ludzkich.

28 sierpnia na Placu Dworcowym odbędzie się interdyscyplinarne przedsięwzięcie „Znicze Pamięci”, dedykowane ofiarom wybuchu bomby na Dworcu PKP. Program:
20:30 – Wystąpienie Prezydenta Miasta Tarnowa Ryszarda Ścigały
20:45 – „Vitae” – happening wg scenariusza Michała Poręby z udziałem Mariusza Szaforza, aktora Tarnowskiego Teatru im. L. Solskiego
21:30 – „Kollaps” – audiowizualny performance Elektro mOOn Vision
Zapalone zostaną również specjalne Znicze Pamięci – “Lumeny” na Placu Dworcowym oraz Peronie Kolejowym 2.

Przedsięwzięciu temu towarzyszyć będzie wystawa plenerowa Muzeum Okręgowego „Wojna zaczęła się w Tarnowie”, prezentowana na dworcu PKP. Na kilku planszach zaprezentowane zostaną fotografie budynku dworca zniszczonego wybuchem, a także obszerne fragmenty zeznań zamachowca, Antoniego Guzego oraz dokumenty – oględziny miejsca tragedii, oględziny zwłok ofiar, zeznania świadków zdarzenia.

Z kolei 1 września odbędą się obchody upamiętniające ofiary II wojny światowej, na które zapraszają: Prezydent Miasta Tarnowa, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i Komenda Hufca ZHP im. gen. J. Bema w Tarnowie. Program:
Kościół XX Filipinów, godz. 19:00 - Msza święta w intencji ofiar II wojny światowej
Grób Nieznanego Żołnierza - wystąpienie ppłk Jerzego Pertkiewicza, żołnierza września, kawalera orderu Virtutti Militari, wystąpienie Prezydenta Miasta Tarnowa Ryszarda Ścigały, Apel pamięci, salwa honorowa kompanii honorowej Policji w Tarnowie, złożenie zniczy na Grobie Nieznanego Żołnierza, wiązanka pieśni żołnierskich w wykonaniu Orkiestry Zakładów Azotowych S.A. w Tarnowie – Mościcach.

W trakcie uroczystości, przy Grobie Nieznanego Żołnierza oraz przy pomniku Ofiar Faszyzmu zapłonie siedem „Zniczy Pamięci” w ramach projektu „Tygiel Kultury – Strefa Żywiołów”. Warto podkreślić, że w tym samy czasie takie same znicze zapłoną w Oświęcimiu i Gdańsku. Jak zapowiada Światowsław Karwat z tarnowskiego oddziału ZPAP, począwszy od przyszłego roku tarnowska inicjatywa „Zniczy Pamięci” zacznie obejmować różne miasta na całym świecie.

Nieco wcześnie, tego samego dnia, 1 września o godz. 17:30 w Piwnicach TCK Tarnowski Teatr im. L. Solskiego zaprezentuje „Rozmowy z katem” Kazimierza Moczarskiego, w reż. Edwarda Żentary, w adaptacji, ze scenografią i opracowaniem muzycznym Tomasza Piaseckiego.
MP

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, December 21, 2024 14:36:50
IP          : 3.149.244.229
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html