Źródło: inTARnet.pl

  Polska sercem malowana   -   07/1/2006

W Tarnowie, staraniem Marka Popiela i wydawnictwa S-CAN, światło dzienne ujrzało znakomite wydawnictwo przypominające postać wyjątkowej polskiej artystki Zofii Stryjeńskiej. Na przygotowany przez Marka Popiela album składają się prace malarki, przekazane naszemu miastu przez nieżyjącego już księdza profesora Alojzego Franciszka Nosala. Wydzial Kultury UMT przekazał nam, dla inTARnautów, kilka promocyjnych egzemplarzy wydawnictwa oraz towarzyszących mu kalendarzy z obrazami Zofii Stryjeńskiej.

Ogloszenie

Wszystko zaczęło się 23 kwietnia 1991 roku, kiedy do do prezydentów miasta Krakowa i Tarnowa napłynął list, w którym ówczesny konsul generalny RP w Paryżu Marian Puchacz informował, iż „ksiądz Alojzy Franiszek Nosal (...) z pobudek patriotycznych pragnie sporządzić testament na rzecz polskiej instytucji użyteczności publicznej, mającej osobowość prawną i przekazać jej część swojego majątku.” Dlaczego kolekcja trafić miała akurat na Ziemię Małopolską? Ksiądz profesor Alojzy Franciszek Nosal urodził się w 1910 roku właśnie w Dębicy. Święcenia kapłańskie przyjął po ukończeniu sandomierskiego Seminarium Duchownego w 1933 r. Potem były studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, a od 1938 roku – na Katolickim Uniwersytecie w Belgii. Wojenne i powojenne losy księdza to osobna historia, w której przeplatają się aresztowanie przez Niemców za działalność we francuskim Ruchu Oporu, aktywna praca dla Polonii, czy przeciwstawienie się komunistycznej propagandzie, które zamknęło mu możliwość powrotu do Ojczyzny. Przez kolejne lata Franciszek Nosal studiował, wykładał, pisał, zakładał Domy Polonii; jego działalność dostrzeżona została w Watykanie. W 1962 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie poświęcił się pracy naukowej, uzyskując tytuł profesora zwyczejnego. W 1976 roku wrócił do Francji. Na kilka lat przed swoją śmiercią zapragnął przekazać zgromadzoną przez siebie kolekcję ziemi, którą tak ukochał, a której przez przeszło półwiecze nie mógł odwiedzić.

Jak relacjonuje Marek Popiel, wynikiem korespondencji między ks. Nosalem a prezydentem Tarnowa Mieczysławem Bieniem było ustalenie, iż kolekcja znajdzie swoje miejsce właśnie w naszym mieście, a z przyczyn formalnych przekazana będzie jako dar dla Tarnowskiego Towarzystwa Kulturalnego. Księdzu zależało na osobistym kontakcie z przedstawicielem prezydenta – do którego dzięki zrządzeniom losu doszło w grudniu 1991 roku, gdy w Orleanie gościła delegacja mająca ukazać możliwości gospodarcze Tarnowa. Spotkanie z darczyńcą opisał swego czasu na łamach „Tarnin” Ryszard Żądło. W efekcie, 16 marca 1992 roku kolekcja obrazów trafiła do Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Na kolekcję złożyły się przede wszystkim obrazy Zofii Stryjeńskiej, urodzonej w 1891 roku w Krakowie znakomitej artystce, której barwne, jakby „naiwne” malarstwo tak mocno nasycone jest obyczajowością polskiej wsi.
W 1911 roku Zofia Stryjeńska podjęła studia na monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie podała się za... swego brata Tadeusza Grzymałę Lubańskiego. Z uczelni została usunięta, gdy wydało się, że jest kobietą. Z tego okresu pochodzi pierwszy duży cykl obrazów „Polskie bajdy”. Potem było blisko sto akwarel „Polskie kolędy”, zaś w czasie I wojny światowej artystka ilustrowałą swymi rysunkami śpiewniki legionowe, a w 1915 roku przygotowała album „Pastorałka”. Z biegiem lat pojawiały się kolejne cykle, m.in. ten poświęcony bogom i bóstwom słowiańskim, ilustracje (m.in. do „Trenów” Kochanowskiego) i wreszcie – niejako w charakterze uhonorowania dotychczasowej pracy - cztery nagrody na Międzynarodowej Wystawie Przemysłu Artystycznego w Paryżu w 1925 roku – w dziedzinie dekoracji architektonicznej, plakatu, tkaniny i ilustracji książkowej oraz wyróżnienie za projekty zabawek. Zofia Stryjeńska projektowała także polichromie kamienic na warszawskim Rynku, współpracowała przy projektowaniu wystroju transoceanicznych statków m/s Piłsudski, m/s Batory i wnętrze warszawskiej cukierni Wedla. W 1946 roku wyemigrowała z kraju.

Dzięki księdzu Nosalowi do Tarnowa trafiła kolekcja obrazów Stryjeńskiej złożona z 33 prac; zbiór podzielony został na cztery tematy: „Postaci”, „Tematyka biblijna”, „Wieś polska” oraz „Stroje i tańce ludowe”. Teraz, w 10 rocznicę śmierci darczyńcy (upłynęła ona 13 listopada 2005 roku), kolekcja uzyskała stosowną oprawę – po części dzięki udziałowi Banku Gospodarstwa Krajowego, którego naczelnym projektantem listów dłużnych w okresie międzywojennym była właśnie Zofia Stryjeńska. Światło dzienne ujrzał właśnie znakomity, album Marka Popiela „Polska sercem malowana”, na którego składają się obrazy Zofii Stryjeńskiej, a także imponujący kalendarz. Wydawcą jest Wydawnictwo S-CAN s.c. Katarzyny i Dariusza Kobylańskich, które składa podziękowania Urzędowi Miasta Tarnowa oraz Muzeum Okręgowemu w Tarnowie.
Pisząc niniejszy tekst cytowałem biogramy zawarte w albumie.

Zarówno bogata w reprodukcje, dwujęzyczna książka w twardej oprawie, jak i kalendarz są wydawnictwami przygotowanymi z dużą starannością; przyjemnie się je przegląda – warto wzbogacić nimi swoją biblioteczkę i udekorować ścianę; mogą stanowić także gustowny podarunek.

Mamy, otrzymane od autora albumu - Marka Popiela, prezenty - nagrody dla inTARnautów !
Pierwszy inTARnauta, który prześle nam prawidłową odpowiedź na pytanie: podczas jakiej imprezy miała miejsce w Tarnowie, w roku 1992, pierwsza publiczna prezentacja kolekcji obrazów Z.Stryjeńskiej? - otrzyma w nagrodę komplet nagród złożony z albumu i dużego kalendarza na rok 2006 z reprodukcjami obrazów artystki. Kolejni inTARnauci, próbujący odpowiedzi na to pytanie otrzymać mogą jedną z siedmiu pojedynczych nagród (album lub kalendarz). Zapraszamy do zabawy ! Odpowiedzi - zgłoszenia należy przesyłać na naszą redakcyjną skrzynkę redakcja@intarnet.pl, wraz z imieniem i nazwiskiem uczestnika zabawy oraz nr tel. kontaktowego.

MP

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, December 21, 2024 12:27:12
IP          : 3.21.246.149
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html