Źródło: inTARnet.pl

   80 lat tarnowskiego Muzeum Okręgowego    -   07/3/2007

Z okazji przypadającego w tym roku okrągłego jubileuszu tarnowskie Muzeum planuje kilkanaście przedsięwzięć: znajdą się wśród nich konkursy, konferencje i spotkania oraz wystawy – jak np. „30 lat Działu archeologicznego”. Światło dzienne ujrzą także nowe wydawnictwa – muzealna kronika oraz album „80 skarbów ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie.

Ogloszenie

>

Propozycję powołania „Muzeum Miasta Tarnowa” złożył Radzie Miejskiej 7 stycznia 1927r drugi zastępca burmistrza Juliana Kryplewskiego, Józef Jakubowski. Sześć dni później szanowne grono rajców jednogłośnie projekt przyjęło. Początkowo ideą przewodnią założyciela było „zebranie (...) wszelkich dokumentów starych akt i przedmiotów historycznej wartości znajdujących się w posiadaniu Rady Miejskiej na Ratuszu lub w innych budynkach miejskich”. Wspomniana uchwała Rady przewidywała przekazanie na cele Muzeum dwóch pokoi na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Krakowskiej 12, będącej własnością tzw. funduszu teatralnego (to właśnie przy Krakowskiej miał stanąć teatr). Pomieszczenia muzealne wyremontowano, po czym Józef Jakubowski przeniósł doń archiwum miejskie wraz z przejętymi depozytami cechów rzemieślniczych, jak również z nielicznymi podówczas jeszcze darami społeczeństwa. Największy był zespół dokumentów dotyczących historii miasta, z najstarszym, pochodzącym z 1419 roku; wśród innych zbiorów znajdował się herb „Leliwa”, trzy dzbany cynowe wykonane w Gdańsku 1639 roku, szesnastowieczne miecze pochodzące z dawnej zbrojowni miejskiej, skrzynie i obesłania cechowe, pokaźne kolekcje monet i pieczęci oraz biblioteka licząca niemal pięćset tomów. Żywe zainteresowanie tarnowskiej prasy towarzyszyło czteromiesięcznym przygotowaniom do uroczystego otwarcia ekspozycji, które nastąpiło 4 czerwca 1927r.
16 czerwca 1929 roku otwarto pierwszą wystawę czasową, którą stanowiło osiemdziesiąt prac malarskich tarnowski artystów: Józefa Dutkiewicza, Tadeusza Jelenia oraz Ireny Serda – Zbigniewowiczowej. Dwadzieścia cztery miesiące później zorganizowano kolejną wystawę czasową – z pracami Tadeusza Jelenia i Heleny Kernerówny.
Ojciec tarnowskiego Muzeum Józef Jakubowski we wrześniu 1929 roku ustąpił ze stanowiska dyrektora, a jego miejsce na krótko zajął nadradca Józef Dutkiewicz. W roku 1931 postanowiono połączyć zbiory Muzeum Miejskiego i Muzeum Diecezjalnego prezentując zasoby obu w Ratuszu. Kierownictwo nad przedsięwzięciem objął ksiądz prałat Stanisław Bulanda. 20 grudnia 1931r. nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy połączonych muzeów. Co ciekawe, w latach trzydziestych jako kustosz pracował tu Kazimierz Mrovay, artysta malarz, który pełnił także rolę konserwatora zabytków – pracownia konserwatorska mieściła się wówczas w jednym z pomieszczeń Wodociągów Miejskich.
O problemach z frekwencją w owym czasie świadczyć może fakt ukazywania się w prasie apeli do dyrektorów szkół wzywające do odwiedzania Muzeum. Organizowano wówczas także odczyty i spotkania. W roku 1936 w wydarzeniach związanych z placówką wzięło udział trzy tysiące osób – jak na liczebność ówczesnego Tarnowa całkiem sporo, szczególnie gdy weźmie się jeszcze pod uwagę fakt, iż gmach swe podwoje otwierał na krótko, od 10-tej do 12-tej i od 16-tej do 18. Wstęp kosztował trzydzieści groszy, uczniowie płacili dziesięć groszy.
Wojenna rzeczywistość oraz polityka okupanta spowodowały, że dyrektor Muzeum ksiądz Stanisłąw Bulanda w celu zabezpieczenia zbiorów przeniósł je z Ratusza do budynków za Katedrą, gdzie szczęśliwie doczekały końca wojny.

Już z końcem stycznia 1945 r rozpoczęła w Tarnowie swą działalność skłądnica muzealna. Starosta Tarnowski 1 lutego 1945 r ustanowił przy budynku Ratusza straż dzienną i nocną dla ochrony zebranych tam dóbr kultury. 13 marca 1945 roku Urząd Wojewódzki w Krakowie powołał do życia Muzeum Ziemi Tarnowskiej podlegające Zarządowi Miejskiemu w Tarnowie, które przejęło w depozyt zbiory dawnego Muzeum Miejskiego, które dopiero decyzją z 1974 roku stały się własnością muzealną.
19 grudnia 1949r Muzeum zostało upaństwowione, a nazwa przekształcona na Muzeum w Tarnowie. 1 stycznia 1963 placówkę zwrócono Miejskiej Radzie Narodowej w Tarnowie, a od 10 lutego 1976 roku datuje się istnienie Muzeum Okręgowego w Tarnowie, podległego najpierw Urzędowi Wojewódzkiemu w Tarnowie, a od reformy administracyjnej 1 stycznia 1999, Marszałkowi Województwa Małopolskiego w Krakowie. W wyniku reformy obiekty stanowiące oddziały Muzeum znalazły się na terenie 5 powiatów.
Z biegiem lat siedziba Muzeum wędrowała – do 1950 r jedyną siedzibą był Ratusz, gdzie mieściły się biura i magazyny, które przeniesiono do kamienicy Rynek 20 po otrzymaniu jej w roku 1949. W roku 1960 rozpoczęły się prace konserwatorskie, a rok później remont Ratusza – w związku z czym na cele muzealne przeznaczono pierwsze piętro kamienicy przy ul. Bernardyńskiej 24, gdzie mieściły się zrazu sale ekspozycyjne, a później także biura i magazyny podczas trwającego w latach 1971-75 remontu i adaptacji dzisiejszej siedziby Gmachu Głównego w kamienicach przy Rynku 20-21.

Obecnie na Muzeum Okręgowe w Tarnowie składają się następujące oddziały:
Gmach Główny – Rynek 20-21 w Tarnowie - XVI-wieczne kamienice w których znajdują się biura, magazyny i galerie wystaw czasowych;
Ratusz w Tarnowie - gotycka budowla przebudowana w stylu renesansowym w połowie XVI wieku. W ratuszu mieszczą się stałe ekspozycje prezentujące zbiory najcenniejszych kolekcji Muzeum Okręgowego (kolekcja portretu sarmackiego, generał Józef Bem, porcelana oraz zbrojownia);
Muzeum Etnograficzne, ul. Krakowska 10 w Tarnowie - mieści się w zabytkowym dworku z przełomu XVIII i XIX wieku. Muzeum posiada tu bogate zbiory rzemiosła tradycyjnego, strojów oraz sztuki ludowej oraz pierwszą w Europie stałą wystawę poświęconą historii i kulturze Cyganów / Romów wraz z plenerową ekspozycją wozów taborowych.
Zamek w Dębnie - pochodzący z końca XV wieku, jedyny zachowany na południu Polski przykład późnogotyckiej architektury obronnej – obecnie muzeum wnętrz zamkowych oraz miejsce corocznego Międzynarodowego Turniej Rycerskiego „O Złoty Warkocz Tarłówny”; Muzeum – Zagroda Wincentego Witosa w Wierzchosławicach - muzeum biograficzne poświęcone wybitnemu politykowi chłopskiemu, trzykrotnemu premierowi Rządu RP. Tworzy je zagroda, którą Witos sam zbudował i w której gospodarował do śmierci.
Muzeum Pamiątek po Janie Matejce „Koryznówka” - niewielki dworek drewniany, zbudowany w połowie XIX wieku przez Leonarda Serafińskiego ożenionego z siostrą żony Jana Matejki. W dworku tym wielokrotnie bywał Matejko. Treść ekspozycji stanowią pamiątki po sławnym polskim malarzu.
Muzeum – Dwór w Dołędze - typowy, drewniany dworek szlachecki zbudowany w połowie XIX stulecia, jest jednym z bardzo nielicznych starych dworów na tym terenie, który zachował się do naszych czasów z niemal pełnym wyposażeniem, dokumentującym bogatą historię szlacheckiego domostwa i losów mieszkających w nim ludzi. Podczas Powstania Styczniowego 1863r. dwór służył jako punkt zborny dla oddziałów powstańczych.
Muzeum – Zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu - zagroda należąca niegdyś do najwybitniejszej malarki zalipiańskiej, zdobiona charakterystycznymi dla „Malowanej Wsi” ornamentami. W Zalipiu organizowany jest co roku konkurs „Malowana Chata”.

W związku z jubileuszem 80-lecia Muzeum Okręgowego w Tarnowie planowanych jest szereg przedsięwzięć – od wycieczki po poszczególnych oddziałach dla dziennikarzy, z możliwością odwiedzenia magazynów muzealnych oraz pomieszczeń na co dzień niedostępnych dla publiczności, po konkursy, konferencje i spotkania, wystawy i wydawnictwa. Wśród wystaw w tym roku pokazane zostaną: „30 lat Działu archeologicznego” – wielka wystawa przekrojowa w udostępnionym przy Rynku budynku nazwanym przez właściciela „Casa Roseto”, „Artyści Tarnowa” - wystawa sztuki współczesnej, XX-wiecznej autorstwa tarnowskich artystów (w Casa Roseto) oraz „Dzieje tarnowskiego Muzeum” - mobilna wystawa planszowa przedstawiająca historię muzeum w fotografiach i planszach poglądowych. Ekspozycja prezentowana będzie w wielu miejscach województwa Małopolskiego. Planowane konkursy to: „Muzeum w oczach dziecka” - konkurs plastyczny z nagrodami dla uczniów klas IV – VI, „Co czuję, kiedy widzę” - konkurs na utwór poetycki związany z ekspresją towarzyszącą postrzeganiu sztuki, przeszłości, zabytków, adresowany do uczniów szkół różnego stopnia. Jego efektem ma być wydanie tomiku wybranych utworów; „Mój przewodnik po muzeum” - konkurs dla szkół na napisanie przewodnika po dowolnym oddziale Muzeum Okręgowego i „Przeszłość zapisana światłem” - otwarty konkurs fotograficzny na najciekawsze spojrzenia na zabytki, ekspozycje, dziedzictwo kulturowe prezentowane przez Muzeum (wystawa w Casa Roseto). Wśród konferencji i spotkań odbędą się - spotkanie z członkami Komisji Kultury Rady Miejskiej w Tarnowie - prezentacja Muzeum i jego tradycji, „Szkoła w muzeum – muzeum w szkole” - konferencja dydaktyczna dla dyrektorów szkół i nauczycieli przedmiotów kierunkowych o nowych polach wykorzystania muzeum w nauczaniu historii, sztuki i regionalizmu oraz „Studio otwarte” - publiczna dyskusja z udziałem regionalnych mediów o dziedzictwie narodowym, jego zachowaniu i udostępnianiu oraz o misji instytucji kultury w XXI wieku. Światło dzienne ujrzą także dwa okolicznościowe wydawnictwa: album „80 skarbów ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie” i kronika „80 lat Muzeum”
Obchody jubileuszu odbywają się pod patronatem Marszałka Województwa Małopolskiego oraz Prezydenta Miasta Tarnowa.

Posłuchaj, co jubileuszowych planach mówi dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie Adam Bartosz – cz 1 - (((mp3)))
- cz 2. - (((mp3)))
Posłuchaj także wypowiedzi o albumie „80 skarbów...” - (((mp3)))

MP

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, December 21, 2024 12:49:20
IP          : 18.118.0.93
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html