Źródło: inTARnet.pl

   „Blizny z Honoru i Miłości”   -   27/8/2007

Tak Tarnowskie Centrum Kultury zatytułowało nowy cykl edukacyjnych wycieczek „szlakiem cmentarzy wojskowych z okresu I Wojny Światowej na ziemiach powiatu tarnowskiego”. Celem projektu, adresowanego głównie do młodzieży szkolnej, jest wskazanie na terenie powiatu tarnowskiego śladów lokalnych dowodów heroizmu i patriotyzmu w imię Wolnej Ojczyzny. To także przypomnienie „mniej strasznej” Pierwszej Wojny Światowej i okazja do obejrzenia interesujących zabytków architektonicznych, które uczą humanitarnego szacunku wobec poległych na równych prawach.

Ogloszenie

Każde ze spotkań rozpoczynać się ma 15-minutowym wprowadzeniem połączonym z prezentacją multimedialną; następnie grupa uczestników autokarem podstawionym pod Seminarium Duchowne na ul. Piłsudskiego wyruszy odwiedzając poszczególne cmentarze wojskowe, następującą trasą:
Cmentarz Wojskowy Nr 198 - Błonie
Cmentarz znajduje się przy drodze z Tarnowa do Zgłobic. Projektował go H. Scholz, na planie prostokąta o powierzchni 1415 metrów kwadratowych. Nekropolia otoczona jest żelaznym płotem na kamiennych słupach. Centralne miejsce zajmuje duży, masywny krzyż z datą 1914 - 1915. Na nekropolii spoczywają ciała: 208 żołnierzy armii austro - węgierskiej, 104 żołnierzy armii rosyjskiej, 7 mogił zbiorowych, 297 pojedynczych. Cmentarz posiada również nazwę Podgórki.

Cmentarz Wojskowy Nr 190 – Janowice
To bardzo piękny cmentarz wojenny, położony na cmentarzu parafialnym. Projektował go H. Scholz. Cmentarz na planie wydłużonego prostokąta, teren obniża się w stronę wejścia. Ogrodzony dużym kamiennym murem. Posiada powierzchnię 726 metrów kwadratowych. Cmentarz wyróżnia pomnikowa ściana z płaskorzeźbą Chrystusa na Krzyżu. Na nekropolii spoczywają ciała: 114 żołnierzy armii austro węgierskiej, 16 żołnierzy armii rosyjskiej, 20 mogił masowych, 76 pojedynczych. Daty śmierci: 26. XII 1914, 3 - 5 V 1915. Inskrypcja autorstwa Hansa Hauptmanna wyrzeźbiona u stóp Chrystusa głosi, w wolnym tłumaczeniu: Wrota śmierci prowadzą wiernych w nieśmiertelność. Szczęśliwi żegnają nas, dzięki których ofierze żyją. Przed ścianą pomnikową mała kwatera z betonowym krzyżem kryjąca doczesne szczątki poległych żołnierzy polskich z września 1939r.

Cmentarz Wojskowy Nr 191 – Lubcza
Położony na skraju lasu, przy lokalnej drodze z Lubczy do Dąbrówki Szczepanowskiej. Typowy, charakterystyczny cmentarz wojskowy z okresu I wojny światowej. Rozpościera się z niego przepiękny widok na Wał oraz Lubinkę i Pogórze Rożnowskie. Projektował go H. Scholz. Pomnik centralny w formie wysokiej (na 9,5 m) kolumny na postumencie z inskrypcją i płaskorzeźbą antycznego hełmu, zwieńczonej dębowymi wieńcami wyraźnie nawiązuje do antyku. Inskrypcja, autorstwa H. Hauptmanna wykuta dookoła bazy kolumny głosi: Nie zakłócajcie żalem szczęśliwego spokoju chwalebnej śmierci! Nie roztrząsajcie przerwanego życia i cierpień poległych ! Wdzięczni, radując się pokojem , czcijcie wierność tego czynu! Cmentarz zajmuje powierzchnię 1288 metrów kwadratowych. Spoczywają tu ciała: 93 żołnierzy armii austro - węgierskiej, 111 żołnierzy armii rosyjskiej, 6 mogił zbiorowych. Daty śmierci: 3 - 5. V 1915.

Cmentarz Wojskowy Nr 192 – Lubcza
Ten duży i bardzo interesujący cmentarz znajduje się obok dużego kompleksu leśnego, przy drodze z Lubinki do Janowic. Cmentarz projektował H. Scholz i G. Rossmann. Imponujący wielkością obszar (ok. 45 x 55 m - plan il. 1) kryje zwłoki 457 żołnierzy austro - węgierskich i 218 rosyjskich poległych głównie 2.V.1915 r. Proporcjonalnie do wielkości powierzchni wielki jest i obiekt centralny - neorenesansowa kaplica mierzy 17 m wysokości. Dolna kondygnacja kaplicy posiada otwarta formę, tak że w prześwicie jest widoczny ołtarz z wysokim krzyżem i tablicą inskrypcyjną na dole, która głosi w wolnym tłumaczeniu: Twardzi jak ta góra, Odpieraliśmy najeźdźców, Teraz leżymy w wiernych objęciach ziemi, Którą obroniliśmy. Kaplica znajduje się na niewielkim tarasie terenowym ograniczonym w narożnikach masywnymi niskimi słupami zakończonymi ośmiobocznymi płaskimi ostrosłupami. Na grobach pojedynczych i zbiorowych typowe krzyże żeliwne, małe nakładane na lico betonowych stel. Drugim ważnym elementem cmentarza jest duża brama, ujęta w 2 słupy kamienne.

Cmentarz Wojskowy Nr 193 - Dąbrówka Szczepanowska
Położony na południowym krańcu wsi, na wzgórku w zakolu drogi do Lubczy, wśród zagajników. Wyróżnia go duży pomnik - pylon wysokości 17 m, wykonany z ciosów kamiennych, z czterech stron posiada wnęki w których znajdują się rzeźby przedstawiające wieńce z liści dębu oraz słowa inskrypcji: „Bohaterowie szturmowali to wzgórze / Bronione przez bohaterów / Nieśmiertelna sława wieńczy zwycięzców” Nekropolia o powierzchni 1788 metrów kwadratowych, składa się z dwóch kwater: części austriackiej, położonej przy pomniku oraz z części rosyjskiej, do której prowadzi wąska alejka przez mały zagajnik. Cmentarz projektował H. Scholz. Na nekropolii spoczywają żołnierze: armii austro - węgierskiej w liczbie 358, 235 Rosjan, 92 mogiły zbiorowe, 73 pojedyncze. Daty śmierci: 18- 19. XII 1914, 2 - 3. V 1915. Ciekawostką jest fakt, iż cmentarz wybudowano wprost na miejscu walk wojennych. W odtworzonych okopów znajdują się m. in. przykryty schron przeciwszrapnelowy oraz stanowiska dla strzelców. W pobliżu kwater, w całym lasku otaczającym cmentarz bardzo widoczne są także oprócz linii okopów, liczne leje po pociskach.
”Zgasły imiona nasze, lecz jaśnieją nasze czyny” - tak można przetłumaczyć niemiecką inskrypcję z tablicy na pomniku kwatery austro - węgierskiej - masywnym prostopadłościennym postumencie zwieńczonym wysokim łacińskim drewnianym krzyżem. Około 150 m na wschód od obelisku znajduje się kwatera rosyjska z pomnikiem o kształcie analogicznym do kształtu pomnika na kwaterze austriackiej, lecz zwieńczonym krzyżem trójramiennym. Na pomniku kwatery rosyjskiej niemiecka inskrypcja głosi: ”Wspólna ojczyzna wzywa wszystkich poległych”

Organizator: TCK

Na zdjęciu: fragment cmentarza wojskowego w Janowicach

MySQL Error : Connection Error
Error Number: 0 
Date        : Sat, December 21, 2024 16:41:54
IP          : 18.220.163.91
Browser     : Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
Referer     : 
PHP Version : 4.4.9
OS          : Linux
Server      : Apache
Server Name : intarnet.pl
Script Name : /www1.atlas.okay.pl/index_full.html